Cloramin B là chất được sử dụng rộng rãi trong khử khuẩn nước sinh hoạt, phòng dịch bệnh. Tuy nhiên, thông tin chất này có thể gây ung thư gần đây khiến nhiều người lo ngại.

Sử dụng rộng rãi

Theo ông Vũ Sinh Nam, Phó cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế), trong quá trình xử lý nước sinh hoạt, sau khi lắng lọc, làm trong, khử sắt, làm giảm độ cứng, trước khi đưa nước vào sử dụng, người ta phải khử trùng, diệt các vi khuẩn, nấm còn tồn lưu trong nước. Hóa chất đang được sử dụng rộng rãi ở Việt Nam là Chloramin B. Đây là hóa chất mà Bộ Y tế khuyến cáo sử dụng trong xử lý nước cho người dân. Đặc biệt, tại vùng có lũ lụt, hay trong phòng, chống dịch tiêu chảy cấp (tả, thương hàn...), việc khử trùng nước càng cần thiết và phải làm triệt để.

Cloramin B được sử dụng trong phòng, chống dịch như cúm A (H1N1) và (H5N1), SARS... Có thể phòng lây truyền qua dùng nước Cloramin B 5% để rửa tay; đặt tấm vải tẩm Cloramin B ở nền nhà trước cửa ra vào buồng bệnh để mọi người phải đi qua tấm vải tẩm loại hóa chất này giúp diệt mầm bệnh. Vi-rút gây bệnh cũng có thể lây lan qua các hạt rất nhỏ (<5 micrometres) gọi là khí dung. Đường lây chủ yếu trong môi trường bệnh viện khi có nhiều người bệnh thực hiện các thủ thuật tạo khí dung như hút đàm, thở máy. Vì vậy, các thuốc sát khuẩn có chứa clo như Chloramin B 5% thường được sử dụng trong việc phun khử khuẩn trong các cơ sở điều trị. “Chloramin B kết hợp với nước sẽ sinh ra clo có khả năng triệt khuẩn cao. Loại hóa chất này thường được thả xuống đầu nguồn nước trước khi nước được mang vào xử lý tại các công ty cấp nước”, ông Nam cho biết.

Không dùng quá liều!

“Riêng ở Việt Nam hầu như chưa có các đánh giá về ảnh hưởng của Chloramin B, trong đó có hay không nguy cơ gây ung thư ở người nếu quá trình sử dụng lâu dài. Bởi vậy, việc tuân thủ các khuyến cáo với liều dùng phù hợp cần được chú trọng”, các chuyên gia khuyến cáo.

Tại hội thảo về sử dụng Chloramin B do Bộ Y tế tổ chức hôm 10.12, ông Jan Mikolas (Viện Y tế, Cộng hòa Czech) cho biết, các thử nghiệm trên chuột bằng Chloramin B có liều cao gấp 100 lần bình thường, trong vòng 90 ngày liên tục không thấy xuất hiện tiền khối u, không gây biến dị. Chlorin (trong Chloramin B) rất khó có khả năng gây ung thư, với tỷ lệ ít hơn 2 người/10 triệu người/năm (số dân tiếp xúc với hóa chất này qua nguồn nước sử dụng).

Tuy nhiên, các chuyên gia cũng khuyến cáo, việc sử dụng Choloramin B khử khuẩn chỉ dừng ở liều được khuyến cáo để đảm bảo an toàn. Đặc biệt, không nên để sản phẩm tác dụng với a-xít, có thể hình thành chất gây độc. Ngoài ra, vì sản phẩm có mùi khó chịu, có thể gây phản ứng cho người khi sử dụng triệt khuẩn trong nhà (lau chùi sàn, đồ vật) vì vậy, có thể sử dụng bằng sản phẩm khác thay thế.

Ông Vũ Sinh Nam lưu ý thêm, cần đảm bảo lượng hóa chất cần thiết để khử khuẩn dựa trên cơ sở nồng độ yêu cầu là: 10 mg/lít, đảm bảo nồng độ clo dư trong nước máy đúng tiêu chuẩn quy định (0,3 mg - 0,5 mg/l). Ví dụ: một thùng nước 30 lít cần 0,3g bột Chloramin B loại 25-27% clo hoạt tính. Như vậy để khử khuẩn 300 lít nước cần khoảng 1/3 thìa bột Chloramin B thông thường 25%.

Theo Liên Châu - Báo Thanh Niên